Çörek otu, Ranunculacea familyasına ait çiçekli bir bitkidir. Türkiye dahil olmak üzere Günev ve Kuzey Afrika ve Güneybatı Asya ülkelerinde çörek otu yetiÅŸtirilmektedir.
Ülkemizde yetiÅŸen çörek otları bileÅŸimine baktığımızda %37.4 karbonhidrat, %20.2 protein ve %32 yaÄŸ bulunmaktadır. YaÄŸ miktarının büyük bir kısmını linoelik asit oluÅŸturur.
Çörek otu binlerce yıldır pek çok hastalığın tedavisinde kullanılır.
Bu yazımızda çörek otunun bağışıklık sistemi, kan lipidleri ve glukoz regülasyonu üzerinde etkilerini inceleyeceÄŸiz.
ÇÖREK OTU VE BAÄžIÅžIKLIK SÄ°STEMÄ°
Bağışıklık sistemi; yabancı ve kötü huylu hücreleri yok ederek veya kontrol ederek vücudu zararlı etkilere karşı korur. Çörek otu, yüksek antioksidan özelliÄŸi sayesinde hematopoezin uyarılmasını saÄŸlar ve bağışıklık sistemi hücrelerinin sayısını artırır.
Çörek otunun içeriÄŸindeki Esansiyel yaÄŸ asit oranı (omega 6/ omega3), 3:1’dir. Bu oran sayesinde prostoglandin E1 üretimine katkı saÄŸlamış olur.
Prostoglandin E1, bağışıklık sistemini güçlendirir, kanda pıhtı oluÅŸumu engelliyici bir görev yapar.
Çörek otu aynı zamanda çinkonun lizozom tarafından alımını artırarak bağışıklık sistemi üzerindeki etkisini artırmaktadır.
ÇÖREK OTU VE KAN LÄ°PÄ°DLERÄ°
Yapılan çalışmalarda çörek otunun hipolipidemik etkisi göze çarpmaktadır. Çalışmalarda çoÄŸunluk ratlar kullanılmış olsa da son yıllarda insan çalışmaları da göze çarpmaktadır. Bu çalışmaların çoÄŸunda çörek otu yağı , tozu ve tohumu kullanılmıştır. Genel anlamda çörek otunun uygulanan tedavi yöntemi ve dozuna baÄŸlı olarak kan lipidlerini olumlu yönde etkileyebileceÄŸi düÅŸünülmektedir. Ancak yine de bu anlamda tavsiye verebilmemiz için daha çok çalışmaya ihtiyacımız var.
ÇÖREK OTU VE GLUKOZ REGÜLASYONU
Kan lipidleri üzerine etkisinde olduÄŸu gibi çörek otunun glukoz düzeyine etkisini ele alan birçok çalışma yapılmıştır. Çalışmaların çoÄŸunda çörek otunun hipoglisemik etkisi göze çarpmaktadır. Ancak yine de öneri yapabilmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Yapılan toksisite çalışmalarında çörek otu ile ilgili geniÅŸ bir güvenlik sınırı olduÄŸu belirtilse de bu konuda dikkatli yaklaşılmalıdır. Çörek otu tozu, yağı, ekstratları hastalara tavsiye edilmemelidir.